2022 rok

W ramach kolejnego naboru wniosków o dofinansowanie przedsięwzięć zgodnych
z gminnymi programami usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest na terenie województwa lubuskiego ogłoszonego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska
 i Gospodarki Wodnej w Zielonej Górze, gmina Tuplice otrzymała dofinansowanie na realizację zadania pn.: „Unieszkodliwianie wyrobów azbestowych na terenie Gminy Tuplice w 2022 r.”.

Całkowity koszt realizacji zadania wyniósł 15.544,02 złotych brutto (słownie: piętnaście tysięcy pięćset czterdzieści cztery złote 00/100).

Kwota dofinansowania z NFOŚiGW w Warszawie oraz WFOŚiGW w Zielonej Górze na realizację wyżej wymienionego zadania wyniosła 53,41 % wnioskowanej kwoty tj. 8.302,00 zł – dofinansowanie pochodzi ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska w Warszawie oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Zielonej Górze.

W trakcie realizacji zadania usunięto z terenu gminy Tuplice wyroby zawierające azbest
o łącznej masie 11,86 Mg.

Zadanie to realizowane było przez firmę: EKO 24 BARBARA PLEWKO.

 Co to jest AZBEST?

Nazwa azbest dotyczy ogółu minerałów krzemianowych mających postać włókien. Mają dużą wytrzymałość na rozciąganie, są elastyczne i odporne na działanie czynników chemicznych
 i fizycznych.

Po nagrzaniu do 350°C odporność mechaniczna włókien azbestu spada zaledwie o 20%. Natomiast po przyjęciu wody z wilgotnego otoczenia wraca do poprzedniego stanu. Dopiero temperatura ponad 700°C powoduje nieodwracalne zniszczenie materiału.

Ze względu na słabe przewodnictwo ciepła i prądu azbest stosowany jako materiał izolacyjny. Dzięki ogniotrwałości i izolacyjności termicznej stosowano go do wyrobu tkanin i farb ogniotrwałych. Produkowano z niego również niepalne materiały budowlane, takie jak pokrycia dachowe i rury.

Dlaczego pokrycie dachowe z azbestu jest szkodliwe?

Gdy człowiek oddycha powietrzem zanieczyszczonym jego włóknami, docierają one do płuc, skąd już nie da się ich usunąć. Ich szkodliwe działanie może się ujawnić nawet po wielu latach, np. nowotwory mogą rozwijać się 20-30, a nawet 50 lat od momentu narażenia organizmu na wdychanie włókien azbestu. Im więcej jest włókien azbestu w powietrzu, którym się oddycha, tym większe ryzyko zachorowania na choroby, które może on wywołać - z ich powodu każdego roku na świecie umiera ok. 100 tysięcy osób.

Zdrowotne skutki obecności azbestu w środowisku człowieka.

Chorobotwórcze działanie azbestu jest wynikiem wdychania włókien zawieszonych
w powietrzu. Szkodliwość pyłu azbestu związana jest ze stopniem penetracji i ilością włókien w dolnej części układu oddechowego. Proces ten zależy od fizycznych i aerodynamicznych cech włókien. Szczególne znaczenie ma średnica poszczególnych włókien, długość odgrywa mniejszą rolę. Włókna cienkie o średnicy poniżej 3 μm przenoszone są łatwiej i odkładają się w końcowych odcinkach dróg oddechowych, podczas, gdy włókna grube, o średnicy powyżej 5 μm, zatrzymują się w górnej części układu oddechowego. Skręcone włókna chryzotylu
o dużej średnicy mają tendencje do zatrzymywania się wyżej niż igłowate włókna azbestów amfibolowych, z łatwością przenikające do obrzeży płuca. Najgroźniejsze działanie pyłów respirabilnych azbestu przypisuje się włóknom, które charakteryzują się długością >5 μm, średnicą 3:1) i są wdychane z powietrzem. Mogą one wnikać głęboko do układu oddechowego i powodować groźne choroby, takie jak: pylicę azbestową (azbestozę), międzybłoniak, nowotwór płuc i oskrzeli. Schorzenia te występują u osób zawodowo narażonych na duże dawki pyłu azbestowego lub u osób narażonych zawodowo, czyli np. przebywających okresowo w powietrzu silnie zanieczyszczonym pyłami respirabilnymi azbestu. Przyjęte wielkości NDS (najwyższe dopuszczalne stężenia na stanowiskach pracy zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002 roku
w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy) dla różnych pyłów włóknistych, w tym azbestu, unaoczniają różnice
w ich szkodliwym działaniu na organizm.

Warto podkreślić, że działanie szkodliwe azbestu zwielokrotnia się wobec jednoczesnego narażenia organizmu na inne substancje rakotwórcze, np. węglowodory aromatyczne (szczególnie a - benzopiren), metale ciężkie, dym tytoniowy, itp.

Wyroby azbestowe mają najczęściej odcienie szarości lub bieli. Warto wiedzieć, co było dawniej wykonywane z eternitu, by móc łatwiej rozpoznać szkodliwe azbestowe powłoki, których należy się pozbyć. Z azbestu w latach 60 produkowano:

• pokrycia dachowe: płyty faliste i papę dachową,
• płyty elewacyjne,
• płyty balkonowe,
• rury do instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych,
• przewody wentylacyjne,
• przewody kominowe.

Wyroby zawierające azbest, głównie w postaci materiałów izolacyjnych znajdowały powszechne zastosowanie jako elementy urządzeń gospodarstwa domowego. Tekstura azbestowa, przędza i tkaniny azbestowe termoizolacyjne wykorzystywane były w celu izolacji cieplnej np. w lodówkach, kuchenkach gazowych i elektrycznych, żelazkach, piecach elektrycznych akumulacyjnych. Natomiast kształtki a-c elektroizolacyjne, tasiemki azbestowe elektroizolacyjne i papier azbestowy elektroizolacyjny stosowane były jako izolacja elektryczna w sprzęcie elektrotechnicznym, między innymi w urządzeniach radiowych
i telewizyjnych, odkurzaczach, suszarkach elektrycznych, czajnikach elektrycznych, robotach kuchennych.

Azbest stosowany był również w wielu różnych materiałach i wyrobach, takich jak:

• farby, pokosty, kleje, powłoki do podwozi samochodowych,
• fundamenty (w celu osłabienia wstrząsów),
• wykładziny pieców, masy żaro - i ognioodporne (w hutnictwie),
• butle ciśnieniowe zawierające acetylen,
• smary,
• asfaltowe masy drogowe.

Ogólne zasady postępowania z wyrobami zawierającymi azbest

Azbest, jako materiał niebezpieczny podlega szczególnemu traktowaniu. Odpady zawierające azbest powinny być utylizowane w odpowiednio do tego celu przystosowanych miejscach (składowiskach). W zakresie sposobu użytkowania i warunków usuwania wyrobów zawierających azbest obowiązują następujące przepisy:

- Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia
2004 roku w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr 71, poz. 649) zmienione Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 5 sierpnia 2010 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie sposobów
 i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest.